Yüzdeler
Yüzde, bir sayının 100’e bölünerek ifade edilmesi anlamına gelir. Yüzde işareti % ile gösterilir. Yüzdeler günlük hayatta çok sık karşılaşılan kavramlardır ve bir çokluğun belli bir oranını ifade eder.
1. Belirli Bir Yüzdenin Karşılık Geldiği Miktarı Bulma
Bir çokluğun belli bir yüzdesine karşılık gelen değeri bulmak için çokluğun toplamını yüzdelik oranla çarparız.
Örnek:
Bir sınıfta 40 öğrenci var. Bunların %25’i kız öğrencidir. Kaç kız öğrenci vardır?
Çözüm:
40 x (25/100) = 40 x 0.25 = 10 kız öğrenci vardır.
2. Belirli Bir Yüzdesi Verilen Çokluğun Tamamını Bulma
Bu tür sorularda, bir sayının belirli bir yüzdesi verilir ve o sayının tamamı bulunur.
Örnek:
Bir sınavda %40 başarı sağlayan bir öğrenci 60 puan almıştır. Sınavın tamamı kaç puandır?
Çözüm:
60 = Tam x (40/100)
Tam = 60 / 0.40 = 150 puan
3. Bir Çokluğu Diğer Bir Çokluğun Yüzdesi Olarak Hesaplama
İki çokluğu birbirine oranlayarak birinin diğerine göre yüzde kaç olduğunu bulabiliriz.
Örnek:
Bir okulda 600 öğrenci var, bunların 150’si spor takımında. Spor takımındaki öğrenciler toplam öğrencilerin yüzde kaçıdır?
Çözüm:
(150 / 600) x 100 = %25
4. Bir Çokluğu Belirli Bir Yüzde ile Artırma veya Azaltma
Bir sayıyı belli bir yüzdeyle artırmak veya azaltmak için sayıyı o yüzde ile çarparız ve ardından ekler veya çıkarırız.
Örnek:
Bir ürünün fiyatı 300 TL ve %10 zam yapılıyor. Yeni fiyat ne olur?
Çözüm:
Zam miktarı: 300 x (10/100) = 30 TL
Yeni fiyat: 300 + 30 = 330 TL
5. Yüzde ile İlgili Problemler
Aşağıdaki soruları çözerek yüzdelerle ilgili bilgilerinizi pekiştirebilirsiniz.
Alıştırmalar:
- Bir kasabada 500 kişi yaşıyor, bunların %30’u tarımla uğraşıyor. Kaç kişi tarımla uğraşıyor?
- Bir iş yerinde 400 çalışan var, %25’i yöneticidir. Kaç yönetici vardır?
- 1200 TL’lik bir ürüne %15 indirim yapılıyor. İndirim sonrası fiyat nedir?
- Bir otomobilin fiyatı 160.000 TL’den %20 artırılıyor. Yeni fiyat ne olur?
- Bir sınavda %60 başarı sağlayan bir öğrenci 180 puan almıştır. Sınavın toplam puanı kaçtır?